Archeologisch onderzoek vindt al vele tientallen jaren plaats in Bemmel en omgeving. Kwam (en komt) de aandacht aanvankelijk uit de museale en universitaire wereld met een wetenschappelijke vraagstelling, ook werd incidenteel onderzoek verricht door amateur-archeologen als Ton Bredie, leden van de kring en van de Archeologische Werkgemeenschap Nederland afdeling Nijmegen bij kleine bouw- en graafactiviteiten.
Een korte terugblik:
In de jaren ’20 van de vorige eeuw werden door Van Giffen en Evelein op de ‘Kerkenhof’ te Ressen opgravingen verricht waarbij bewoningssporen zijn aangetroffen uit de IJzertijd, Romeinse tijd en Middeleeuwen. In de jaren ’40 heeft Braat bij onderzoek op ‘de Woerd’ uit dezelfde perioden sporen van bewoning aangetroffen. In die jaren heeft Braat ook nog op ‘de Heuvel’ onderzoek verricht en vondsten gedaan uit de IJzertijd en de Romeinse tijd.
We maken een sprongetje in de tijd:
In 1971 worden door Bredie bij de aanleg van een nieuwe gasleiding op ‘de Plak’ resten ontdekt van een pottenbakkersoven daterend uit de IJzertijd. Het blijkt na nader onderzoek één van de oudste ovens van Nederland te zijn (ca. 240 voor Chr. na C-14 datering). In 1973 worden door Bredie in de bouwput van de Rabobank op de hoek Loostraat/Dorpsstraat vuurstenen gebruiksvoorwerpen aangetroffen behorend tot de Tjongercultuur (Laat Paleolithicum). Bij de bouw van een woonhuis aan de Deken Dr. Mulderstraat in 1975 stuitten werklieden op fragmenten aardewerk. Voordat alles in de container verdween, konden nog een vijftal (deels fragmentarische) urnen worden geborgen behorend tot een grafveld uit de vroege IJzertijd. In 1981 wordt bij graafwerkzaamheden op ‘de Kattenleger’ een geïsoleerd Romeins graf aangetroffen.
De leden van de kring zijn ook actief in 1989 op ‘de Plak’ waar na sloopwerkzaamheden resten van ‘Huize de Plak’ worden blootgelegd, dat zijn oorsprong heeft in de 15e eeuw en herbouwd en uitgebreid is in de 18e eeuw. Tot slot verricht de kring nog een kort noodonderzoek op de hoek Dr. Poellstraat/Dorpsstraat na de sloop van de Mariaschool in 1991. Daar wordt een intacte kelder en resten van de erfbestrating aangetroffen van boerderij ‘de Roskam’ die dateert uit de 18e eeuw. Ook in de jaren erna rukken de leden van de kring met enige regelmaat uit om archeologische waarnemingen te verrichten.
Begin jaren ’90 vinden er enkele ontwikkelingen plaats in de archeologische wereld, waarvan ‘Malta’ wel de belangrijkste is. De nadruk komt niet meer te liggen op het doen van opgravingen maar op het behoud van het bodemarchief op locatie. De term archeologische monumentenzorg doet zijn intrede.