Bemmel Ressen Haalderen

Kadaster: Inleiding

Het kadaster is voortgekomen uit de periode van Napoleon. Er was voor de 19e eeuw nog geen centrale registratie van het grondbezit. Met de komst van de Fransen is dit veranderd, omdat na de inlijving bij het Franse keizerrijk in 1810 ook hier de Franse wetten van kracht werden. In een keizerlijk decreet van 21 oktober 1811 werd tot de invoering van het kadaster besloten. Door de val van het keizerrijk in 1813 is de uitvoering weliswaar vertraagd, maar bij Koninklijk Besluit van 15 februari 1818 werd de kadastrering weer hervat. Toch heeft het tot 1832 geduurd alvorens de kaartenregisters in het hele land, met uitzondering van Limburg, gereed waren. Het huidige systeem van het kadaster is nog steeds gebaseerd op de uit 1832 ingevoerde gegevens.
De activiteiten die vervolgens werden uitgevoerd waren:

  • het verrichten van de grensbepaling en het in kaart brengen van de kadastrale gemeenten, secties en percelen;
  • het bepalen van de grootte van de percelen en het opsporen van de eigenaren;
  • het schatten van de waarde van de percelen;
  • het verzamelen van de gegevens in registers.

De Stichting Werkgroep Kadastrale Atlas Gelderland
De oorspronkelijke gegevens berusten thans deels bij de kadasters en deels (de kaarten) bij de rijksarchieven. De gegevens zijn dus op verschillende plaatsen in te zien. De kaarten, minuutplans geheten, zijn onhandig groot (70 x 90 cm) op een schaal van gemiddeld 1:2500, en er zijn daarvan per kadastrale gemeente vaak meer dan 20 stuks! Als gevolg van de oorlogshandelingen in Arnhem blijken veel van deze oude Gelderse minuutplans thans onvolledig en deels onleesbaar te zijn geworden.

Dit bracht dhr dr. J.F. van Oosten Slingeland ertoe om de eerste kadastrale gegevens van Gelderland te verzamelen en in druk uit te geven. Ze zijn dan handzaam en voor iedereen, die er belangstelling voor heeft, gemakkelijk toegankelijk. Het gaat echter wel om zo’n 184 kadastrale gemeenten met ruim 2700 kaarten en ca 5 miljoen percelen met 50.000 eigenaren! Het resultaat van zijn initiatief is de, door de historische vereniging Gelre, in 1983 opgerichte Werkgroep Kadastrale Atlas Gelderland. Deze werkgroep, welke in 1986 is omgezet in de stichting “Stichting Werkgroep Kadastrale Atlas Gelderland”, heeft op zich genomen bij het kadaster de gegevens uit de registers over te nemen, alle oorspronkelijke minuutplans in het Rijksarchief te Arnhem over te tekenen en zo nodig het ontbrekende te reconstrueren, en dit alles tezamen in druk uit te geven. Hiervoor zijn uiteraard veel vrijwilligers nodig. Reden waarom vanuit de stichting contact gezocht wordt met lokale verenigingen, zoals onze historische kring Bemmel.

De Kadastrale Atlas
De door de stichting uit te geven Kadastrale Atlassen bestaan per kadastrale gemeente uit een portefeuille (zeg maar een luxe map) met een boekje en losbladige kaarten. Soms worden kleine kadastrale gemeenten samengevoegd in één boekwerk. Dit gebeurt ook met de kadastrale gemeenten Bemmel en Ressen.

Het boekwerk bevat, naast algemene gegevens over het kadaster, de historie van de kadastrale gemeente met een beschrijving van de grenzen uit 1832, de secties en de driehoeksmeting. Daarna volgen de soorten van eigendom, het belastbaar inkomen van de gebouwde eigendommen, de rechten, de eigenaren en een stuk over de geschiedenis. In de bijlagen zijn de processen verbaal van de grensbepaling opgenomen. Vervolgens komen de kadastrale gegevens aan de orde, zoals de tarieflijsten voor de heffing der grondbelasting en de gegevens van de Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT) met perceelsnummers, de aard van het perceel, de grootte in hectare, de belastingklasse, het belastbare inkomen op de gebouwde eigendommen en de namen van de eigenaren. Verder is er een alfabetische lijst opgenomen van grondeigenaren met hun woonplaats en beroep. Al met al een waardevolle bron welke voor velerlei doeleinden geschikt is.

Bestellen
Er zijn nog slechts enkele exemplaren verkrijgbaar. De prijs is nu na verschijnen 22,50 euro. Vraag na bij de penningmeester (Nol van Rossum).

error: Rechter muisknop uitgeschakeld!!